Wentylacja kanalizacji

Po co wentylować kanalizację?
Podczas odprowadzania ścieków z domowej instalacji kanalizacyjnej następują procesy fermentacyjne, powodujące wydzielanie tzw. gazów kanalizacyjnych. Ich wydostawaniu się z instalacji zapobiegają tzw. zamknięcia wodne, wypełniające kształtkę zwaną syfonem. Syfony (do pralki, umywalki, zlewu, bidetu) mogą być wykonane z PVC lub ze stali (najczęściej są wówczas chromowane).

Warunkiem dobrej pracy zamknięcia wodnego jest odpowiednie ciśnienie w instalacji - musi być ono wyższe od ciśnienia atmosferycznego. Jeżeli ciśnienie będzie niższe (podciśnienie) sprawi, że zamknięcie wodne zostanie wyssane z instalacji, a tym samym będą się z niej wydobywały nieprzyjemne zapachy. Dlatego każdy pion musi mieć swój system wentylacyjny, który gwarantuje odpowiednie ciśnienie w instalacji. Wentylacja zapewnia też usunięcie gazów kanalizacyjnych, które wydostaną się z instalacji mimo zamknięcia wodnego.

Uregulowania prawne
Wentylowanie pionów kanalizacyjnych przewidywane jest przez:

• warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r, Dz.U.nr 75, poz.690 wraz z późniejszymi zmianami);
• normę "PN-81/B-10700/01. Instalacje wewnętrzne wodociągowe i kanalizacyjne. Wymagania i badania przy odbiorze.  Instalacje kanalizacyjne".

Warunki techniczne określają ogólne wymagania wobec wentylacji przewodów kanalizacyjnych.

§ 125. 1. Przewody spustowe (piony) instalacji kanalizacyjnej powinny być wyprowadzone jako przewody wentylacyjne ponad dach, a także powyżej górnej krawędzi okien i drzwi znajdujących się w odległości mniejszej niż 4 m od wylotów rur.

2. Nie jest wymagane wyprowadzanie ponad dach wszystkich przewodów wentylujących piony kanalizacyjne, pod następującymi warunkami:

1. zastosowania na pionach kanalizacyjnych niewyprowadzonych ponad dach urządzeń napowietrzających te piony i przeciwdziałających przenikaniu wyziewów z kanalizacji do pomieszczeń;

2. wyprowadzenia ponad dach przewodów wentylujących:

   1. ostatni pion, licząc od podłączenia kanalizacyjnego na każdym przewodzie odpływowym,
   2. co najmniej co piąty z pozostałych pionów kanalizacyjnych w budynku.

3. Wprowadzanie przewodów wentylujących piony kanalizacyjne do przewodów dymowych i spalinowych oraz do przewodów wentylacyjnych pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi jest zabronione.

Z warunków technicznych wynika, że każdy pion kanalizacyjny musi być w jakikolwiek sposób wentylowany (przez wyprowadzenie nad dach lub odpowiednie urządzenia napowietrzające). Niektóre piony mogą mieć wspólną wentylację.
Nie wolno włączać pionów spustowych do jakichkolwiek istniejących przewodów wentylacyjnych, dymowych lub spalinowych!

Norma mówi o szczegółach montażu. Ważną informacją jest, że jeśli podejście kanalizacyjne jest za długie, wymaga zastosowania zaworu napowietrzającego lub dodatkowego pionu wentylacyjnego. Maksymalne długości dla podejść kanalizacyjnych, gdy dodatkowa wentylacja nie jest potrzebna wynoszą:

• 1 m dla podejścia do WC;
• 3 m dla pozostałych podejść.

Rozwiązania
Kanalizacja może być wentylowana na dwa sposoby: za pomocą rury wywiewnej (wywiewki) lub zaworu napowietrzającego (napowietrzacza).

Wywiewka jest odcinkiem rury kanalizacyjnej, wykonanej z tego samego materiału co pion spustowy. Wywiewka zakończona jest ażurowym daszkiem (jego konstrukcja pozwala na optymalną pracę instalacji). Odcinek rury wyprowadzony ponad dach powinien mieć co najmniej 0,5 m.

Wywiewka może mieć średnicę mniejszą niż zasadniczy pion spustowy o jeden wymiar:

• pion, do którego jest doprowadzone podejście do miski ustępowej ma minimalną średnicę 0,1 m - wymiar wywiewki wynosi 75 mm.
• dla pionu o wymiarze 0,125 m wymiar wywiewki wynosi 110 mm.
• Jeśli jedna wywiewka wentyluje kilka pionów, jej przekrój musi być większy niż połowa sumy przekrojów wentylowanych spustów. Przykładowo - jeśli do wywiewki podłączone są dwa piony o średnicy 0,1 m każdy, to wywiewka musi mieć również średnicę 100 mm.

Różne kształty wywiewek pozwalają na dostosowanie instalacji do różnych warunków:

• wywiewka zasysająca wspomaga napowietrzanie;
• wywiewka sztorcowa z fartuchem i kołnierzem ołowianym - nastawny kąt nachylenia, niezależnie od kształtu połaci dachowej wywiewka jest pionowa;
• wywiewka kopułowa chroni rury przed wpływami silnych wiatrów.

Napowietrzacz (zawór napowietrzjący) montowany jest w budynku, w miejscu, gdzie konieczna jest dodatkowa wentylacja (najczęściej przy podejściu do miski ustępowej). Konstrukcja napowietrzacza sprawia, że reaguje on na zmianię ciśnienia w instalacji (np. powodowaną spuszczeniem wody) i napowietrza instalację (za pomocą powietrza z pomieszczenia), przez co wyrównuje ciśnienia i zapobiega wyssaniu zamknięcia wodnego.

Przykłady sytuacji, w których napowietrzacz jest bardzo dobrym rozwiązaniem:

• popełniono błąd projektowy lub wykonawczy, nie wyprowadzając pionu spustowego ponad dach i konieczna jest korekta - montaż zaworów napowietrzających jest dużo prostszy niż przebudowa instalacji celem montażu wywiewek;
• budynek znajduje się w strefie niskich temperatur (ryzyka zamarzania przewodów);
• jest dużo pionów kanalizacyjnych (zbyt dużo wywiewek wyprowadzono by ponad dach).