Recykling miedzi

Wszystko przemija? Miedź może trwać wiecznie, bo jest surowcem odnawialnym, który
w czasie przetwarzania nie traci cennych właściwości. Potwierdzają to raporty międzynarodowych organizacji.

W 2009 r. w Europie miedź z odzysku stanowiła 45% tego surowca.

Dlaczego?

Zacznijmy od statystyk. W Europie,
a także Rosji, ilość miedzi z recyklingu cały czas rośnie. W maju 2011 roku Międzynarodowa Grupa Studiów ds. Miedzi (ICSG) opublikowała raport,
z którego wynika, że już prawie połowa wykorzystywanej miedzi (45,7%) pochodzi w Europie z recyklingu. A to oznacza wzrost o 3,5 punktu procentowego w porównaniu z rokiem poprzednim (w 2008 wynosił 42,2%). Wzrost ten był częściowo podyktowany sytuacją ekonomiczną: kryzys na przełomie 2008 i 2009 r. spowodował spadek popytu na miedź o 23%. Ponieważ jest to surowiec drogi, rynek europejski zaczął korzystać w zwiększonej skali z surowców wtórnych. A trzeba pamiętać, że Europa jest regionem, który cały czas się prężnie rozwija. To tu powstają ogromne inwestycje przemysłowe. Duże znaczenie miały też regulacje prawne np. dyrektywa unijna w zakresie odzyskiwania surowców dotycząca zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (szacuje się, że do 2020 r. w EU zostanie zebranych 12,3 mln ton elektrośmieci bogatych w miedź).
Inaczej się kształtuje sytuacja na rynku globalnym. W 2009 r. wskaźnik recyklingu miedzi osiągnął poziom 33,7% i był o 1,4 punktu procentowego mniejszy niż w roku 2008.

Miedź z recyklingu

Miedź można odzyskiwać z dwóch źródeł: po pierwsze z produktów miedzianych, z których już nie będziemy korzystać, czyli np. z armatury, elementów instalacji, urządzeń gospodarstwa domowego. Fachowo ten sposób przetwarzania określa się jako proces rafinacji wtórnej. Drugi sposób to wykorzystanie ścinków i odpadów powstałych w fabrykach miedzi w czasie produkcji elementów miedzianych. Określa się to jako bezpośredni przetop odpadów produkcyjnych.

Zapotrzebowanie na miedź

Globalne zapotrzebowanie na miedź jest z każdą dekadą coraz większe: od połowy lat 70. wzrosło
o 140%. A w ciągu tylko pięciu lat, od 2003 do
2008 r., o 20%. W 2009 r. świat potrzebował ponad 23 mln ton miedzi, z czego największy popyt odnotowano w Chinach. Prawie 8 mln ton miedzi pochodziło z recyklingu.
Miedź jest ceniona z powodu unikalnych właściwości, takich jak najlepsza spośród wszystkich metali przewodność elektryczna i cieplna, a także trwałość
i własności antybakteryjne. Miedź jest kluczowym surowcem wykorzystywanym w przedsięwzięciach innowacyjnych w takich sektorach jak: źródła energii odnawialnej, poprawa efektywności energetycznej, budynki zrównoważone ekologicznie i systemy transportowe.

Dlaczego recykling?

Bo ważna jest ochrona środowiska naturalnego. Istotne też jest zapewnienie regularnych dostaw miedzi, która jest jednym z ważniejszych surowców nie tylko w Unii Europejskiej.
Recykling pozwala krojom Unii Europejskim, będącym głównym importerem miedzi, zaoszczędzić 80% energii, którą pochłania rafinacja pierwotna (recykling miedzi wymaga użycia zaledwie 20% energii potrzebnej do obróbki świeżo wydobytego surowca). Można też zmniejszyć przedostawanie się do atmosfery dwutlenku węgla (według statystyk jest to aż 650 tys. ton CO2 rocznie mniej).
Ważnym argumentem jest to, że miedź z recyklingu nie traci swoich właściwości – bez względu na to, ile razy była przetwarzana nadal jest dobra jakościowo i pozostaje taka jak miedź pierwotna.

Który sektor gospodarki korzysta z miedzi wtórnej?

Najwięcej miedzi z recyklingu wykorzystuje sektor budowlany, i to się nie zmienia na przestrzeni lat. Wynika to z tego, że miedź jest cenionym materiałem łatwym do formowania i montażu, który nie ulega korozji, jest bardzo mocny i odporny na trudne warunki atmosferyczne. Nie wymaga też konserwacji i jest materiałem niepalnym. Fachowcy cenią miedź ze względu na jej unikalne właściwości – przede wszystkim bardzo dobrą przewodność elektryczną
i cieplną, która nie ulega pogorszeniu wraz z przetwarzaniem.
Tak duże zainteresowanie branży budowlanej miedzią po recyklingu, wynika z tego, że przed wykonawcami stawia się rygorystyczne wymogi dotyczące ochrony środowiska naturalnego. A miedź jest materiałem w pełni odnawialnym: wiele produktów wykorzystywanych w instalacjach sanitarnych, grzewczych, chłodzących, bądź solarnych, może być wykonana tylko z surowca pochodzącego z odzysku. Obecnie już 70% produktów wykorzystywanych w budownictwie powstała z miedzi z odzysku. Produkty te jakością nie odbiegają od tych wytworzonych z miedzi pierwotnej.
Z miedzi wtórnej korzysta też przemysł. Dzięki temu może wygenerować duże oszczędności energii. Tylko produkcja katod z miedzi pochodzącej z recyklingu pozwala zmniejszyć w skali światowej
o około 700 tys. ton emisji CO2 rocznie.
Miedź pierwotną stosuje się najczęściej w Europie w sektorze energetycznym (58%), budownictwie (26%), przemyśle maszynowym (10%) i transporcie (5%).

Czy potrzebna jest regulacja prawna dotycząca odzyskiwania surowców?

Tak, taka regulacja jest bardzo potrzebna, szczególnie w krajach Unii Europejskiej. UE nie dysponuje dokumentami, w których byłyby jasno określone zasady dotyczące pozyskiwania miedzi. Nie ma też szczegółowego planu skupu surowców do recyklingu, w tym miedzi, oraz wytycznych dotyczących przetwarzania tego surowca.
Wprowadzenie zmian jest konieczne dla zrównoważonego rozwoju UE, a także dla osiągnięcia celów energetycznych wyznaczonych na rok 2020. Regulacje prawne to jeden ze sposobów na zachowanie zasobów naturalnych oraz redukcję emisji szkodliwych gazów cieplarnianych, takich jak CO2.
UE już dziś powinna zabezpieczyć cenne surowce oraz określić cele dotyczące efektywności energetycznej. Takiego zdania jest m.in. European Copper Institute.
Obecnie złom miedziany jest wywożony z UE do krajów wykorzystujących mniej zaawansowane technologie odzysku surowców oraz stosujących mniej restrykcyjne przepisy dotyczące zdrowia
i ochrony środowiska. EU eksportuje 40% miedzi, w ten sposób nie tylko traci cenny surowiec, ale również możliwość oszczędności energii – do odzyskania 1 tony miedzi potrzeba jedynie 20% energii zużywanej w produkcji pierwotnej.

Ceny

Miedź z recyklingu powinna być dostępna po cenach konkurencyjnych jako niezbędne uzupełnienie produkcji pierwotnej. Tylko w ten sposób zaspokoi się rosnące zapotrzebowanie na ten surowiec
i wesprze przemysł miedziowy wykorzystujący zdolności miedzi do jej powtórnego przetwarzania.

www.pcpm.pl
www.akademiamiedzi.pl
www.miec-miedź.pl
www.copper-life-cycle.org
www.copperalliance.eu/pl