Koszt eksploatacji pompy ciepła i sposoby jego obniżenia

Pompy ciepła mogą ogrzewać dom i wodę nawet kilkakrotnie taniej niż inne źródła ciepła. Jednak żeby pompy ciepła były rzeczywiście tanie w eksploatacji, trzeba spełnić kilka warunków. Podstawowym jest odpowiedni dobór pompy i poprawne wykonanie instalacji. Ale bardzo ważne jest również to, żeby decydując się na pompę ciepła do ogrzewania domu, wybrać ogrzewanie niskotemperaturowe (podłogowe, ścienne lub grzejnikowe niskotemperaturowe) – wtedy osiągniemy najlepsze rezultaty. Trzeba również zadbać o odpowiednią izolację termiczną domu.

Pompy, a inne źródła ciepła – porównanie kosztów ogrzewania

Jak wyglądają koszty ogrzewania domu pompą ciepła w porównaniu z tradycyjnymi źródłami? I czy opłaca się inwestować w montaż pompy w istniejącym domu? Oczywiście im droższego paliwa używamy, tym montaż pompy będzie bardziej opłacalny. Przykładowo ogrzewanie nowego i dobrze ocieplonego domu o powierzchni ok. 160 m² przy użyciu kotła olejowego kondensacyjnego to rocznie koszt rzędu ok. 5800 zł, kotła gazowego kondensacyjnego – ok. 3700 zł, pompy ciepła powietrze woda – ok. 2700 zł. Tańsze jest ogrzewanie kotłem węglowym na ekogroszek (ok. 2400 zł) oraz miał (ok. 2000 zł), ale najmniej kosztuje ogrzewanie pompą ciepła solanka woda (ok. 1700-2000 zł).

Pompa ciepła w nowym i modernizowanym domu

Pompę ciepła można zainstalować zarówno w nowym domu, jak i starszym. W drugim przypadku napotkamy na oczywiste utrudnienia, związane z remontem. Nie zawsze też będzie możliwy montaż gruntowej pompy ciepła (co wynika z zagospodarowania działki), dlatego częstszym wyborem przy modernizacji są pompy powietrzne. Najczęściej współpracują one z dodatkowym źródłem ciepła, a ich koszty eksploatacyjne są nieco wyższe. Ponosimy za to niższe koszty inwestycyjne. Decydując się na pompę ciepła w starszym domu, trzeba pamiętać, że jej montaż musi być połączony z termomodernizacją całego budynku (dociepleniem, wymianą okien itp.) – jeśli dom nie będzie miał odpowiedniej izolacji termicznej, ogrzewanie pompą ciepła nie będzie wydajne.
W przypadku nowo budowanych domów mamy większą swobodę wyboru pompy ciepła – możemy zdecydować się na bardziej ekonomiczne w eksploatacji pompy gruntowe. Jednak trzeba się liczyć z tym, że ich montaż jest droższy (i wymaga prac ziemnych wokół domu). Możemy zdecydować się również na pompę powietrze-woda.
Jeśli myślimy o budowie domu, pompę ciepła warto uwzględnić już na etapie projektowania – zaplanowanie ogrzewania niskotemperaturowego oraz przygotowanie instalacji pompy ciepła, znacząco pomoże zoptymalizować koszty. Na opłacalność montażu wpłynie też fakt, że nowe domy są projektowane z uwzględnieniem odpowiedniej izolacji cieplnej i mają coraz mniejsze zapotrzebowanie na energię.  

Co zrobić, żeby koszt eksploatacji pompy ciepła był jak najniższy?

Decydując się na montaż pompy ciepła, warto zadbać o to, żeby koszty jej eksploatacji były jak najniższe. Na obniżenie kosztów wpłyną zarówno elementy związane z budową i wykończeniem domu, jak i samą instalację i jej użytkowaniem:

• montaż ogrzewania niskotemperaturowego - podłogowego (lub ściennego). Ważne jest przy tym, żeby nie łączyć go z grzejnikowym. Jeśli zależy nam np. na uzyskaniu wyższej temperatury w łazience, lepszym rozwiązaniem jest montaż niezależnego grzejnika elektrycznego. Warto również pomyśleć o ogrzewaniu ściennym, które sprawia, że odczuwamy większy komfort cieplny przy relatywnie niższej temperaturze powietrza. Nie należy się również obawiać montażu ogrzewania podłogowego w sypialni;
• posadzka na ogrzewaniu podłogowym dobrze przewodząca ciepło – optymalne są płytki ceramiczne. Jeśli na podłodze położymy drewno lub panele na podkładzie, musimy się liczyć z kosztami ogrzewania pompą wyższymi nawet o 15%;
• odpowiednie zagęszczenie rur ogrzewania podłogowego – im większe, tym lepiej (zalecane odległości to 10-15 cm);
• projekt instalacji, w której ciepło nie będzie buforowane;
• zwiększenie powierzchni wężownicy dla pracy z niską temperaturą zasilania z pompy ciepła (50-60°C);
• wykorzystanie krzywej grzania do zarządzania ogrzewaniem domu;
• zapewnienie odpowiedniego przepływu wody, wymaganego przez producenta.