Charakterystycznym elementem starszych budynków jest masywna, czarna rura spustowa wykonana z żeliwa. Materiał ten, tradycyjnie obecny w kanalizacji, nie przestał być popularny w sieciach i instalacjach. Znajduje zastosowanie w systemach zarówno sanitarnych, jak i deszczowych. *
Żeliwo jest stopem żelaza i węgla, o wysokiej zawartości grafitu rozłożonego w osnowie w postaci drobnych płytek. Udział węgla wynosi ponad 2% (stopy tych samych pierwiastków o niższej zawartości węgla to stale). Dzięki tej strukturze żeliwo jest materiałem trwałym, szczelnym, wytrzymałym, odpornym na ścieranie i korozję. Jednocześnie jednak jako metal jest materiałem ciężkim i (w porównaniu ze stalą) dość kruchym.
Najważniejszą zaletą żeliwnych rur i kształtek jest ognioodporność (są niepalne), odporność na niską i wysoką temperaturę oraz duża zdolność tłumienia drgań przez ścianki rur, co pozwala na stosowanie ich w obiektach użyteczności publicznej (szkołach, szpitalach, budynkach administracyjnych itp.) oraz w budownictwie mieszkaniowym i przemysłowym. Własności żeliwa pozwalają zapewnić użytkownikom bezpieczeństwo i zredukować hałas przepływających ścieków lub wody deszczowej bez konieczności stosowania izolacji termicznej i akustycznej.
W kanalizacji stosuje się przede wszystkim żeliwo szare. Jego zastosowanie w kanalizacji jest bardzo bogate. Masywne, czarne rury powszechnie spotykane w budynkach zabytkowych lub w starszych blokach mieszkalnych (także tych z płaskimi dachami, gdzie służą do odprowadzania wód opadowych) właściwie przeszły już do historii. Obecnie, zastępują je rury i kształtki bezkielichowe łączone w systemy za pomocą łączników zaciskowych, obejm i złącz (wykonanych najczęściej ze stabilizowanej stali chromowej) i uszczelek z tworzywa elastomerowego (np. EPDM). W wyniku prac badawczych w krajach zachodnich, systemy te znalazły tam powszechne zastosowanie jako nowa generacja w dziedzinie kanalizacji. Zgodnie z przyjętą europejską symboliką, elementy systemu malowane są na kolor brunatno-czerwony.
Żeliwo jest niezastąpione jako materiał na rury spustowe deszczowe, przewody odpływowe, przykanaliki; a także na wpusty: podłogowe, piwniczne, podwórzowe, uliczne i mostowe; włazy kanałowe; urządzenia kanalizacyjne: zasuwy burzowe, osadniki, syfony, oddzielacze tłuszczu.
Rury kielichowe mają dwa różniące się końce: koniec bosy i kielich. Rury łączy się, wsuwając koniec bosy w kielich i odpowiednio uszczelniając to połączenie za pomocą sznura gumowego lub elastomerowego (niegdyś stosowano konopny sznur smołowany). Poprzednio obowiązywała norma PN-82/H-74002. Żeliwne rury kanalizacyjne. Zostaje ona przytoczona ze względu na to, że wiele wdrożonych i pracujących wyrobów i rozwiązań zostało wykonanych w oparciu o tę normę. Norma została zastąpiona przez aktualnie obowiązującą normę europejską PN-EN 877:2004. Rury i kształtki z żeliwa, złącza i elementy wyposażenia instalacji do odprowadzania wód z budynków - Wymagania, metody badań i zapewnienie jakości.
Zaloguj się i skomentuj pierwszy
